Theo quy định tại Bộ luật dân sự năm 2015, bất cứ ai cũng có quyền để lại tài sản của mình cho người khác và họ có quyền hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật. Tuy nhiên, trong một số trường hợp thì vẫn có những người thừa kế dù không có tên trong di chúc nhưng vẫn mặc nhiên được hưởng di sản thừa kế. Vậy, họ là những ai? Và việc chia thừa kế cho những người không phụ thuộc vào nội dung di chúc cụ thể như thế nào? Hãy cùng Luật Đoàn Gia chúng tôi tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây.
1. Căn cứ pháp lý
– Bộ luật dân sự năm 2015
2. Thừa kế theo di chúc là gì?
Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.
Từ khái niệm di chúc và các quy định của Bộ luật dân sự năm 2015 về thừa kế theo di chúc, có thể hiểu: Thừa kế theo di chúc là việc dịch chuyển tài sản của người đã chết cho người còn sống theo quyết định của người để lại di sản trước khi chết thể hiện thông qua di chúc. Người có quyền thừa kế được hưởng các quyền và phải thực hiện các nghĩa vụ của mình theo di chúc.
3. Người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc
Những người vẫn được hưởng phần di sản mà không phụ thuộc vào nội dung của di chúc được quy định tại Điều 644 Bộ luật dân sự năm 2015 bao gồm:
– Con chưa thành niên
Người để lại di chúc phải có nghĩa vụ đối với con chưa thành niên của mình. Trong trường hợp này, độ tuổi chưa thành niên được xác định là chưa đủ mười tám tuổi tại thời điểm mở thừa kế.
– Cha, mẹ, vợ, chồng
Người là cha, mẹ đẻ và cha, mẹ nuôi (hợp pháp) ; vợ hoặc chồng (hợp pháp được pháp luật công nhận).
– Con thành niên mà không có khả năng lao động
Từ quy định tại Khoản 1 Điều 20 Bộ luật dân sự năm 2015:
“Người thành niên là người từ đủ mười tám tuổi trở lên.”
Người thành niên mà không có khả năng lao động là người đã từ đủ 18 tuổi trở lên (vào thời điểm mở thừa kế) nhưng mắc các bệnh tâm thần hoặc bệnh khác dẫn đến mất khả năng nhận thức, không làm chủ hành vi của mình như bị bại liệt toàn thân, liệt cột sống, liệt đốt cổ, liệt hai chi trở lên, mù mắt, mất sức lao động từ 81% trở lên.
Tuy nhiên, pháp luật cũng có những quy định về điều kiện để hưởng thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc như sau:
– Cá nhân là người thừa kế còn sống vào thời điểm mở thừa kế.
– Người thừa kế không từ chối nhận di sản theo quy định tại Điều 620 Bộ luật dân sự năm 2015.
– Người thừa kế không bị mất quyền hưởng di sản theo quy định tại Điều 621 Bộ luật dân sự năm 2015.
4. Chia thừa kế cho người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc
Trong trường hợp người mất đi có để lại di chúc về việc phân chia tài sản, nhưng những người có mối quan hệ ruột thịt với người mất lại không có tên trong nội dung di chúc vì một lý do nào đó. Để đảm bảo quyền và lợi ích cho họ, pháp luật Việt Nam đã có những quy định về việc chia thừa kế cho người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc. Cụ thể tại khoản 1 Điều 644 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định:
“1. Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:
a) Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;
b) Con thành niên mà không có khả năng lao động.”
Theo đó, mặc dù không có tên trong di chúc nhưng pháp luật quy định họ sẽ mặc nhiên được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật.
Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của Luật Đoàn Gia về vấn đề “Chia thừa kế cho người không phụ thuộc vào nội dung di chúc”.
Hy vọng bài viết đã giúp quý độc giả hiểu rõ hơn về vấn đề này. Mọi thắc mắc vui lòng liên hệ với chúng tôi để được tư vấn.
