Hiện nay ly hôn trở nên phổ biến, việc phân chia tài sản chung sau ly hôn cũng là việc hết sức bình thường. Vậy việc phân chia tài sản sau hôn nhân được pháp luật quy định thế nào? Xin mời quý độc giả hãy cùng Luật Đoàn Gia theo dõi bài viết dưới đây.
Căn cứ pháp luật
- Luật Hôn nhân và Gia đình 2014
- Nghị định số 126/2014/NĐ-CP
1. Tài sản chung của vợ chồng là gì?
Theo Điều 33 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, tài sản chung của vợ chồng được quy định:
Điều 33. Tài sản chung của vợ chồng
1. Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân, trừ trường hợp được quy định tại khoản 1 Điều 40 của Luật này; tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.
Quyền sử dụng đất mà vợ, chồng có được sau khi kết hôn là tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp vợ hoặc chồng được thừa kế riêng, được tặng cho riêng hoặc có được thông qua giao dịch bằng tài sản riêng.
Dựa vào quy định trên, tài sản chung của vợ chồng bao gồm:
- Tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân.
- Tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.
- Quyền sử dụng đất mà vợ, chồng có được sau khi kết hôn là tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp vợ hoặc chồng được thừa kế riêng, được tặng cho riêng hoặc có được thông qua giao dịch bằng tài sản riêng.
- Tài sản chung của vợ chồng thuộc sở hữu chung hợp nhất, được dùng để bảo đảm nhu cầu của gia đình, thực hiện nghĩa vụ chung của vợ chồng.
Ví dụ: Trong quá trình kết hôn và chung sống với nhau, ông A và bà B cùng nhau lao động, tích góp và xây dựng được một căn nhà tại làng Vạn Phúc. Đấy chính là tài sản chung của vợ chồng ông A và bà B.
2. Nguyên tắc chia tài sản sau hôn nhân
2.1. Nguyên tắc chia đôi
Theo quy định tại khoản 2 Điều 59 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, nguyên tắc chia đôi được hiểu như sau:
Điều 59: Nguyên tắc giải quyết tài sản của vợ chồng khi ly hôn:
2. Tài sản chung của vợ chồng được chia đôi nhưng có tính đến các yếu tố sau đây:
a) Hoàn cảnh của gia đình và của vợ, chồng;
b) Công sức đóng góp của vợ, chồng vào việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung. Lao động của vợ, chồng trong gia đình được coi như lao động có thu nhập;
c) Bảo vệ lợi ích chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và nghề nghiệp để các bên có điều kiện tiếp tục lao động tạo thu nhập;
d) Lỗi của mỗi bên trong vi phạm quyền, nghĩa vụ của vợ chồng.
Mỗi bên sẽ nhận được một nửa giá trị tài sản đã tạo lập được trong thời kỳ hôn nhân. Tuy nhiên, việc chia đôi tài sản sẽ còn phụ thuộc vào các yếu tố khác như: hoàn cảnh riêng của mỗi bên, công sức đóng góp, lỗi của các bên… Trên thực tế, việc chia đôi tài sản của vợ chồng có nghĩa là việc tài sản sẽ được chia theo tỉ lệ 50/50, nhưng dựa vào các yếu tố khác đã nêu ở trên thì việc chia tỉ lệ có thể là tỉ lệ khác.
2.2. Nguyên tắc chia bằng hiện vật, giá trị
Theo quy định tại khoản 3 Điều 59 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, quy định về nguyên tắc chia bằng hiện vật, giá trị
Điều 59: Nguyên tắc giải quyết tài sản của vợ chồng khi ly hôn:
3. Tài sản chung của vợ chồng được chia bằng hiện vật, nếu không chia được bằng hiện vật thì chia theo giá trị; bên nào nhận phần tài sản bằng hiện vật có giá trị lớn hơn phần mình được hưởng thì phải thanh toán cho bên kia phần chênh lệch.
Như vậy, nguyên tắc chia bằng hiện vật được ưu tiên hơn. Khi nào giữa vợ và chồng không thể thống nhất tiến hành chia tài sản bằng hiện vật được thì mới tiến hành chia theo giá trị của tài sản đó.
Ví dụ: Ông A và bà B có tranh chấp với nhau tài sản ly hôn là một căn nhà cấp 4 ước tính giá trị khoảng 2 tỷ đồng. Theo nguyên tắc, tài sản sẽ được chia đôi, vì không thể chia đôi nhà nên sẽ chia theo giá trị ngôi nhà, theo đó mỗi bên sẽ nhận được 1/2 giá trị ngôi nhà tương đương 1 tỷ đồng. Ông A và bà B có quyền thỏa thuận ai sẽ là người được hưởng ngôi nhà, bên nào nhận nhà sẽ hoàn lại giá trị chênh lệch 1 tỷ đồng cho bên còn lại.
2.3. Nguyên tắc tài sản riêng của ai thuộc về người đó
Theo quy định tại khoản 4 Điều 59 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, quy định về nguyên tắc tài sản riêng
Điều 59: Nguyên tắc giải quyết tài sản của vợ chồng khi ly hôn:
4. Tài sản riêng của vợ, chồng thuộc quyền sở hữu của người đó, trừ trường hợp tài sản riêng đã nhập vào tài sản chung theo quy định của Luật này.
Trong trường hợp có sự sáp nhập, trộn lẫn giữa tài sản riêng với tài sản chung mà vợ, chồng có yêu cầu về chia tài sản thì được thanh toán phần giá trị tài sản của mình đóng góp vào khối tài sản đó, trừ trường hợp vợ chồng có thỏa thuận khác.
3. Thời hạn chia tài sản sau ly hôn
Thông thường, việc chia tài sản chung sẽ thực hiện cùng lúc với việc ly hôn. Nhưng không quy định pháp luật nào bắt buộc phải giải quyết chia tài sản chung cùng lúc với việc giải quyết ly hôn. Sau khi ly hôn, pháp luật cho phép vợ và chồng được quyền cùng nhau tự thỏa thuận về việc phân chia tài sản chung của hai người.
Kết luận:
Đối với chia tài sản sau khi ly hôn, trong một số trường hợp cụ thể sẽ áp dụng những nguyên tắc tương ứng, phù hợp với từng loại tài sản. Ngoài những nguyên tắc trên vợ chồng có quyền tự thỏa thuận với nhau về những vấn đề trong thời kỳ hôn nhân, bao gồm cả việc phân chia tài sản. Trường hợp vợ, chồng không thể tự thỏa thuận được về vấn đề chia tài sản chung thì có thể yêu cầu Tòa án giải quyết theo quy định của pháp luật. Thỏa thuận hay yêu cầu Tòa án giải quyết là quyền của vợ chồng.
Trên đây là toàn bộ thông tin tư vấn của Luật Đoàn Gia về vấn đề chia tài sản chung sau ly hôn. Mọi thắc mắc vui lòng liên hệ với chúng tôi để được tư vấn.
Luật Đoàn Gia – Điểm sáng pháp luật!
